اهمیت ساخت آثار فاخر از زندگی اولیای دینی بهخصوص پیامبر اکرم (ص)
تاریخ انتشار: ۲۳ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۸۳۱۰۵
ساخت آثار فاخر از اولیای دینی فرصتی است برای آشنایی هرچهبیشتر مخاطبان با سیره و سبک زندگی آنها و آموزههای مذهبی که بررسیها نشان میدهد در این زمینه بخصوص درباره ساخت اثری فاخر از زندگی پیامبر اکرم (ص) توازن و تعادل مناسبی رعایت نشده است.
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، بررسی آثار فاخر ساخته شده درباره زندگی اولیای دینی و تصویرسازی سیره این بزرگواران در تلویزیون، حکایت از توازن و تعادل منطقی آنها دارد و بهگفته برخی کارشناسان بروز چنین موضوعی در بیش از چهاردهه از استقرار نظام مقدس جمهوری اسلامی، پسندیده نیست و نیازمند بازنگری جدی در ابعاد مختلف است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
درحالی که بدون تردید همه براین نکته اتفاق نظر داریم که در جنگ روایتها ساخت و تولید آثاری مبتنی بر واقعیت و دارای کیفیت مناسب عاملی است که میتواند ضمن ارائه اثری هنری به مخاطبان مانع از شیطنت معاندان و ایجاد شبهات مختلف در این زمینه باشد و به عنوان مثال اکنون که در ایام آخر ماه صفر و مناسبتهای بسیار جدّی در تاریخ اسلام و بهخصوص شیعه، مانند سالروز رحلت پیامبر گرامی اسلام(ص) و شهادت امام حسن مجتبی(ع) قرار داریم؛ موضوع عدم توازن و تناسب در تولید آثار تصویری مرتبط با زندگی دو اسوه بیبدیل در دین مبین اسلام مشهود است.
بهاین ترتیب هرچند در زمینه تولید آثار فاخر از زندگی اولیای مواردی همچون سریالهای "امام علی(ع)" و "مختارنامه" از داود میرباقری به عنوان شاخصترینهای سریالهای مذهبی میتوان یاد کرد که به دفعات داخل و خارج از مرزهای کشورمان پخش شدهاند؛ اما همانطور که قبلا نیز اشاره شد در زمینه ایجاد شبههای مختلف از سوی دشمنان دین مبین اسلام بازهم میبینیم، عرصه فیلم و سریال نیازمند تولید آثار در این ردهها یا حتی بالاتر است.
از سوی دیگر جدا از دو اثر یاد شده ، 2 سریال دیگر نیز به مناسب دهه آخر ماه صفر ساخته شده که "ولایت عشق" و "تنهاترینسردار"، یکی درباره امام رضا(ع) و دیگری درباره امام حسن مجتبی(ع) با کارگردانی مهدی فخیمزاده بوده که بعضاً اما و اگرهایی درباره ارزیابی آنها مطرح شد به این ترتیب که گروهی تاکید کردند چرا هنوز کیفیت سریال "ولایت عشق" ارزیابی نشده سریال "تنهاترین سردار" را هم برای تولید به فخیمزاده سپردند و حتی در برخی موارد در مقطع نبرد و جنگ یا صلح امام حسن(ع) در سریال "تنهاترین سردار" برخی کریم اهل بیت(ع) بودن را در این اثر کمرنگ دیدند.
فیلم «محمد رسولالله» مصطفی عقاد
از این رو هنگامی که چنین سریالهای مهم و معدودی درباره سبک زندگی و سیره اولیاء الهی میسازیم، کاملاً طبیعی است که از اهداف ماهوی در ساخت این سریالها، باید ارزیابی بهتری داشته باشیم و به این پرسش پاسخ جدی بدهیم که بهصورت طبیعی با ساخت این سریالها در پی چه بودیم؟
پرسشی که نسبت به چهار سریال یاد شده نیز مطرح است و اکنون میبینیم که در اعلیترین نمونه، یعنی "مختارنامه"، چقدر انتخاب موضوع، نحوه ساخت و عرضه مجموعه به مخاطبان در کشورهای منطقه، اثرگذاری به موقع، برانگیزنده بودن را نسبت به هویت دینی و شیعی خود، شاهدیم، اما واقعیت امر اینجاست که با درنظر گرفتن نقش و اثرگذاری اولیای الهی در سبک زندگی مؤمنانشان دوباره به این نکته میرسیم که چرا درباره حضرت محمد(ص) که به عنوان مهترین، شاخصترین و کلیدیترین پیامبر الهی فقط یک اثر ایرانی آنهم ساخته مجید مجیدی در مدیوم سینمایی، داریم؟
بیشتر بخوانیدخلاء ساخت سریالهای مذهبی
اهمیت پاسخ به این سئوال اینجاست که زندگی با برکت پیامبر اکرم(ص) و سیره ایشان پس از کتاب مشترک یعنی قرآن کریم در واقع نقطه وحدت میان مسلمانان است و تولید اثری سینمایی یا سریال از ایشان فرصتی برای تحکیم وحدت میان اقوام شیعه و سنی بوده و البته مانعی قابل اتکاء در برخی تفرقهافکنیهای دشمنان که نباید به آن بیتوجه باشیم.
بههرحال فقدان سریال در حوزه شخصیتهای دینیمان در دنیای تصویرسازی و ایدهیابی غالب غربی و آکنده از نوعی لائیسم، فقط به موضوع توسعه اندیشه شیعی و فراتر از آن، یافتن نقاط صحیح مورد توافق همه فرق اسلامی از زندگی پیامبر(ص) در دنیای امروز آسیب میزند که به این نکته باید دقت بیشتر کرد.
فیلم محمد رسولالله مجید مجیدی
حسین سلطانمحمدی منتقد سینما و تلویزیون در این باره به نکات مختلفی در این باره اشاره کرد و گفت: ما پیرو دینی هستیم که دو میراث گرانبهایش، سالیان سال، راهنما و الگوی ما بوده و هستند؛ کتاب خداوند که معجزه آخرین پیامبر اوست و عترت پیامبر(ص). فطرت الهی ما، در کشاکش گردش روزگار و انفاس لوامه و...، نیازمند آیات الهی و همچنین تفسیر آن از سوی معصومان(علیهم السلام) هستند تا چنانچه از تنظیم خارج شدند، بتوانند دوباره به مسیر آغازین بازگردند. همین مبنا، ضرورت پرداختن به این دو عنصر را در همه زمانها نشان میدهد.
وی خاطرنشان کرد: در هر زمانهای، پرداختن به آیات قرآن، مفاهیم، ناسخ و منسوخ و محکمات آیات و مانند آن و همچنین رجوع به سیره پیامبر(ص) و عترت او، ضرورتی است که اصطلاحاً، غفلت از آن موجب خسران دنیوی و اخروی میشود. در زمانه ما نیز، انسان امروزی آغشته به انواع نحلهها و افکار، نیاز دارد تا برای خارج نشدن از این محور الهی، با همه ابزارهای در دسترس، خود را پالوده کند و در مسیر فطری بماند.
سلطانمحمدی با اشاره به اینکه شتاب تحولات و تکثر انواع افکار انحرافی، نیاز به شتاب هوشمندانه برای سلامت نگاه داشتن و مصونسازی آحاد جامعه اسلامی دارد، تأکید کرد: رسانههای امروز در منتهیالیه پیشرفت فناورانهاند و از میان آنان، ابزارهای تصویری، به ویژه تلویزیون، نقشی بیبدیل برای بازتاباندن اصول انسانی و همسانسازی آن با شرایط روز دارند. در اینکه ما در سالیان پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کوشیدهایم به روشها و با برنامههای مختلف، روایی و گزارشی و گفتاری و ...، به درسها و آموختههای دینی بپردازیم، شکی نیست؛ اما شتاب تحولات و تکثر انواع افکار انحرافی، نیاز به شتاب هوشمندانه برای سلامت نگاه داشتن و مصونسازی آحاد جامعه اسلامی در ابتدا و سپس سایر انسانهای روی زمین، را پیش می آورد.
وی با گلایه از این نکته که واقعاً آزاردهنده است که ما هیچ اثر قابل تکراری - پخش مجدد از درگاههای مختلف - به جز فیلم سینمایی ساخته مجید مجیدی در حوزه پیامبر اسلام نداشتهایم، افزود: ما در هر مناسبت دینی و آیینی، به روشهای گوناگون، به این نکات توجه میکنیم اما تغییر نسلها، تنوع تولید و بیان آموزههای دینی به روشهای مختلف را میطلبد. در حوزه پیامبر گرامی اسلام(ص)، به صراحت میتوان گفت از نگاهی که ما به روایات و سیره ایشان داریم، به جز فیلم سینمایی ساخته مجید مجیدی ما هیچ اثر قابل تکراری نداشتهایم و این بسیار آزارنده است. حتی به صورت مستمر، مجموعههای تصویری برای امروزی کردن گفتهها و سیره ایشان، نداشتهایم.
این منتقد سینما و تلویزیون با مصداق قرار دادن سریال «مختارنامه»، تأکید کرد: انواع فیلمهای تلویزیونی را میتوانیم مثال بیاوریم که موردی ساخته شدهاند و دیدهایم، و از یاد کردن آنها، قاصریم. اما اینگونه نباید باشد. «مختارنامه» را به یاد داریم که هنوز که هنوز است، به عنوان اثری مطمئن برای پرداختن به آنچه در سال 61 هجری و بعد آن رخ داد و استفاده از آن برای زمانه فعلی به کار میآید، به گونهای که تصویر شخصیت تلویزیونی مختار، در جوامع مسلمان و به ویژه شیعه به عنوان پرترهای نیروبخش و محرک، میچرخد و مدتهاست از آن حتی در ارجاع به دفاع از مسلمانان و مظلومان در عرصه مبارزه با استکبار و صهیونیستها استفاده میکنیم و بر مبنای آن، دیگر یادمان نیست که پیشتر از نماد صلاحالدین ایوبی در مبارزه با صلیبیون، یاد میشد.
سریال «تنهاترین سردار»
وی با تأکید بر این نکته باید از پراکندهسازی عبور کرد، خاطرنشان کرد: ما که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی توانستیم این شعار را جا بیندازیم که «خیبر خیبر یا صهیون، جیش محمد قادمون»، چرا هنوز اثری نداریم درباره پیامبر(ص) و سیره او، که از نگاه خودمان، در جهان منتشر کنیم؟ باید از پراکندهسازی عبور کرد و به اثری ماندگار پرداخت. ما که با اثر سینمایی مجید مجیدی توانستیم در ایام منتسب به پیامبر اسلام(ص)، در کنار نمایش چندین باره نسخه غربی فیلم الرساله مرحوم مصطفی عقاد، این فیلم را به نمایش درآوریم؛ چرا این تجربه را به صورت مستدام، ادامه نمیدهیم؟
سلطانمحمدی در خاتمه با اشاره به ادامه پیدا کردن ساخت مجموعههای دیگری در زمره «تنهاترین سردار» که درباره امام حسن مجتبی(ع) ساخته شد و باقی سالهای زندگی این امام همام هم باید دستمایه ساخت سریال و فیلم قرار بگیرد، افزود: این روزها در سالگرد رحلت پیامبر(ص) و در آستانه رسیدن به ایام ولادت ایشان و هفته وحدت، این مهم باید جدّی گرفته شود. در حوزه دومین امام، امام حسن مجتبی(ع) نیز چنین نقصی دیده میشود. بعد از «تنهاترین سردار» چه تجربه مشابهی توانستیم تولید کنیم. تنهاترین سردار، به مقطعی از زندگی آن امام پرداخته بود، باقی سالهای زندگی ایشان در چه ظرفی باید تبیین و ساخته شود؟ اینها به عنوان مطالباتی جدّی باید طرح و پیگیری شود. سرمایهگذاری بر روی چنین آثاری، جزو باقیات الصالحات خواهد بود. به این مهم، باید توجه جدّی داشت.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: امام حسن مجتبی ع تنهاترین سردار مجید مجیدی تولید آثار آثار فاخر سریال ها پیامبر ص ساخته شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۸۳۱۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زندگی سالم و دیندارانه با مشاوره اسلامی
یکی از مباحث مهم دینی که در آیات قرآن به آن تاکید بسیار شده، مشورت با دیگران و استفاده از نظرات و رهنمودهای افراد خردمند و آگاه است. احادیث بسیار زیادی از ائمه اطهار(ع) نیز درباره توجه به مشورت واهمیت و فایده آن به ما رسیده است؛ نخستین و مهمترین سود مشورت با دیگران در این روایات، مشارکت و استفاده از عقل و خرد دیگران و در نتیجه قرار گرفتن در مسیر نجات و خوشبختی است. به مناسبت نهم اردیبهشت، روز روانشناس و مشاور، درباره جایگاه مشاوره در دین اسلام با حجت الاسلام دکتر رضا مهکام، رئیس موسسه تخصصی یاوران سلامت روان و عضو هیات علمی گروه روانشناسی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی به گفتگو نشستهایم.
اگر موافق باشید گفتگو را با بیان جایگاه و اهمیت مشاوره در دین مبین اسلام آغاز کنیم.
مشورت در اسلام جایگاه بسیار مهمی دارد. در آیات بسیاری از قران به اهمیت مساله مشورت اشاره شده شده و حتی یکی از سورههای این کتاب آسمانی، شوری نام دارد. برای نمونه خدا در آیه 38 سوره شوری میفرماید: «والذین استجابوا لربهم و اقاموا الصلاة و امرهم شوری بینهم و مما رزقناهم ینفقون». یعنی کسانی که امر خدا را اطاعت میکنند و نماز را به پا میدارند و بین خودشان مشورت میکنند و از آنچه روزیشان کردیم انفاق میکنند. در آیه 159 سوره آل عمران نیز خداوند به پیامبر(ص) دستور میفرماید: «و شاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی الله ان الله یحب المتوکلین». یعنی با مردم مشورت کن و پس از مشورت به هر نتیجه ای که رسیدی به خدا توکل به خدا کن.
در برخی از داستانهای قران نیز به آثار و نتایج ارزشمند مشورت اشاره شده است؛ مثلا در داستان حضرت یوسف(ع)، وقتی عزیز مصر آن خواب خاص را میبیند، از اطرافیان خود مشورت میخواهد و در نهایت به سراغ حضرت یوسف(ع) میروند و آن حضرت، خواب را تفسیر میکند. در داستان حضرت سلیمان(ع) نیز وقتی از ملکه صبا دعوت میشود که پیش حضرت سلیمان(ع) برود، ملکه با بزرگان دربارش در این زمینه مشورت میکند.
احادیث بسیار زیادی از ائمه اطهار(ع) درباره توجه به مشورت واهمیت و فایده آن به ما رسیده است؛ نخستین سود مشورت در روایات، مشارکت واستفاده از عقل و خرد دیگران و در نتیجه قرار گرفتن در مسیر نجات است. طبیعی است که وقتی با چند نفر مشورت میکنیم این مشورت باعث میشود از دانش و تجربه و فکر آنها استفاده کنیم، تصمیمات بهتری بگیریم، سلامت روانمان بهتر حفظ شود و کارهایی که انجام می دهیم در مسیر سالمتری قرار گیرد. خداوند نیز در آیه 18 سوره زمر میفرماید: «الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه اولئک الذین هداهم الله و اولئک هم اولوالالباب»: کسانی که همه سخنان را گوش میکنند و بهترین رای را انتخاب میکنند، آنها را خدا هدایت کرده و صاحب خرد و دانش هستند. فایده دیگر مشاوره با دیگران، بنابر روایات، بحث هدایت است؛ یعنی خدا هدایت بنده را در ذهن دوستان و افراد عاقل و متخصص قرار داده و طبیعتا بهترین مسیرها را میتوانیم در فضای مشورت پیدا کنیم. نکته دیگر اینکه بنابر روایات کسانی که مشورت نمیگیرند به هلاکت میافتند یعنی با ندانمکاری خودشان را ازچاله به چاه میاندازند و فشارهای زیادی را متحمل میشوند. اگر بخواهیم عام تر نگاه کنیم، سلامت روان، خانواده سالم، ازدواجهای سالم و در ادامه جامعه سالم در مسیر مشاوره گرفتن از افراد متخصص است؛ در واقع سالم و حتی دیندارانه زندگی کردن میتواند در گرو یک مشورت درست و به جا باشد.
در احادیث معصومین(ع) برای مشاور خوب چه ویژگیهایی بیان شده و در مقابل از مشورت با چه افرادی نهی شده است؟
در احادیث ویژگیهای زیادی برای مشاور خوب و شایسته ذکر شده: نخستین ویژگی یک مشاور خوب در روایات معصومین(ع)، صاحب خرد و اندیشه بودن است؛ یعنی باید با کسی مشورت کنیم که از قوه تفکر و عقلانیت بالایی برخوردار باشد. طبیعی است که مشورت با فرد کم خرد نتیجه معکوس دارد و ما را از راه به در میکند. دومین ویژگی مشاور خوب، داشتن تخصص است یعنی باید در هر زمینهای، از افرادی که تخصص کافی دارند مشورت بگیریم. سومین ویژگی یک مشاور خوب، متدین بودن اوست. منظور از متدین بودن، مومن و مقید بودن به آداب دینی است؛ در روایات گفته شده که فرد خداترس چون در مشورت با دیگران خدا را در نظر میگیرد تلاش میکند بهترین و سالمترین مشورت را به افراد بدهد ولی فردی که از خدا نترسد ممکن است در مشورت خیانت کند. حتی در متن روایت آمده: فرد خداترس و متدین، مسیر سالم را معرفی خواهد کرد. ویژگی دیگر یک مشاور خوب در روایات، حر بودن یا آزاده بودن یعنی در قید و بند دیگران نبودن است. مثلا اگر مشاور وامدار فردی باشد ممکن است در فضای مشورت دچار مشکل شود. ویژگی پنجم، مؤاخات و برادری است.در روایات به عبارت «صدّیقا مؤاخیا» اشاره شده. یعنی با کسی مشورت کن که دوست و برادرگونه باشد؛ یعنی در قبال تو احساس مسئولیت بکند و از کنارت بی اعتنا نگذرد و این دلسوزی را فرد در درون خود داشته باشد.
همچنین در روایات از مشورت با افراد دروغگو ، ترسو است. بخیل، حریص و دمدمی ومتلون المزاج نهی شده است.
تفاوت مشاوره دینی با غیر دینی چیست و نسبت به آن چه مزایایی دارد؟
پرسش خوبی است؛ مشاورانی که تحصیلات آکادمیک دارند و از مباحث دینی بی اطلاعند، در راهنمایی افراد فقط از علم روانشناسی و مشاوره استفاده میکنند و بسیاری از جاها هم مباحثشان مفید و قابل استفاده است. اما طبیعتا افرادی که هم تخصص روانشناسی و هم دینی دارند، علاوه بر دانش روانشناسی از توصیههای دینی هم برخوردارند؛ اسلام دین کاملی است و در مورد سبک زندگی، فرزندپروری، خانوادهداری، مدیریت استرس و بسیاری دیگر از مسائل توصیه های ارزشمندی دارد. مسلم است که این مباحث با فرهنگ ایرانی و اسلامی ما هم عجین شده و با عمل به آنها زندگی سالمتری خواهیم داشت.
زهرا دلپذیر